بابک الوندیان – روزنامه همشهری

پروردگار متعال زمین و آسمان را برای انسان خلق کرد و قدرت خلاقیت و ابتکار را در وجود او قرار داد تا آبادانی را در زمین بگستراند و از نابودی طبیعت پرهیز کند.  

در آموزه های دین مبین اسلام به مسئله حفظ محیط زیست بسیار سفارش شده است.

پیامبر گرامی اسلام (ص) و امامان معصوم (ع) همواره مردم را به کاشت درخت تشویق کرده و درباره پاداش دنیوی و اخروی این عمل پسندیده ، احادیث و روایات بسیاری را بیان فرموده اند.

در روایتی از حضرت محمد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم چنین نقل شده است : اگر عمر جهان پایان یابد وقیامت برسد و یکی از شما نهالی در دست داشته باشد ،  چنان که به قدر کاشتن آن فرصت باشد ، باید  فرصت را از دست ندهد  و آن را بکارد . 

با نگاهی به مضامین دینی  و  اخلاقی به خوبی در می یابیم که برلزوم رعایت و پایبندی به این مسائل  تأکید فراوان شده است.  

برای نخستین بار در سال 2005 میلادی جهان غرب پس از گذشت سالیان متمادی به موضوع اخلاق و توسعه پایدار پرداخت و دهه پس از آن را با عنوان دهه آموزش اخلاق برای توسعه پایدار و توسعه مشارکت عمومی  نام گذاری کرد.

بدون شک توسعه اقتصادی و  فرهنگی هر جامعه ای در گرو داشتن منابع طبیعی  ومحیط زیست سالم بوده واین ملزومات به طور مستقیم بر سلامت جسمی و روحی افراد تأثیرات فراوانی  خواهد داشت. 

 رشد اقتصادی دربسیاری از کشورها  همراه با تبعات جبران ناپذیر زیست محیطی بوده و همین مسئله موجب تغییرسیاست و رویکرد در تصمیمات و برنامه های دولت ها شده است .

با در پی گرفتن مباحث آموزشی و آگاه ساختن مردم نسبت به رویدادن فجایع زیست محیطی در هر زمان و مکانی  ، این واقعیت برای آنها آشکار می شود که بحث توجه به رفتار های زیست محیطی در ادامه  حیات بشر بر روی کره زمین اثرگزار بوده و عدم پایبندی به این موارد  

پیامد های غم انگیزی  برای انسان و محیط زیست به دنبال دارد.

امروز مسئله حفظ محیط زیست مربوط به یک یا چند کشور خاص نیست ، بلکه یک موضوع فراگیر و بین المللی  است که در بسیاری از نقاط دنیا به آن پرداخته می شود .

در اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز ، حفاظت محیط زیست  که نسل امروز  ونسل های بعد باید در آن حیات اجتماعی روبه رشدی داشته باشند ، وظیفه عمومی تلقی می گردد ، از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران  آن ملازمه پیدا کند ، مممنوع است. 

از متن ومفهوم این قانون وسایر قوانین وضع شده در کشور  ، اینگونه استنباط می شود که مردم و مسئولان هر کدام به نحوی در قبال حفظ محیط زیست و منابع طبیعی مسئولند  و برای آنها تکالیف و وظایفی در نظر گرفته شده است .

بطور کلی مسئولان دولتی می بایست با آموزش و فرهنگ سازی  در راستای ارتقاء سطح آگاهی زیست محیطی  مردم اقدام نموده وبا لحاظ کردن سیاست حفاظت محیط زیست و توسعه پایدار درتصمیم گیری های کشوری به نقش حاکمیتی خود عمل کنند.                                    افراد جامعه  نیز با تغییر سبک زندگی خود در جهت سالم سازی طبیعت و محیط زیست باید فعالیتشان منطبق با الگوها و روش های  سازگار زیست محیطی باشد.  

با توجه به موارد فوق می توان نتیجه گرفت که توسعه پایدار در گرو پایبندی به اخلاق زیست محیطی است و بی توجهی به این مسئله  پایداری بخشهای دیگر جامعه را امکان پذیر نخواهد کرد.